In 1967 kreeg de Marokkaanse schrijver en filmmaker Ahmed Bouanani (1938-2011) tuberculose en werd hij opgenomen in het ziekenhuis van Rabat. Zijn ervaringen tijdens dat maandenlange verblijf verwerkte hij in de fascinerende novelle De kliniek, die Hester Tollenaar nu in fraai Nederlands heeft omgezet.

Zodra de naamloze hoofdpersoon de poort van de kliniek doorgaat, betreedt hij een universum dat zowel aan een gevangenis als aan het vagevuur doet denken. Het is een afdaling in een onderwereld waarvan de bewoners allang hun identiteit hebben opgegeven. Het enige wat de Klever, de Ruft, de Vrijbuiter en andere hopeloze personages rest, is het verzinnen van bizarre verhalen.

Tegelijk duikt de hoofdpersoon in zijn eigen onderwereld, die van de herinnering en de droom, zeg maar de nachtmerrie van zijn jeugd. Maar steeds schudden zijn nieuwe vrienden hem wakker: 'Jij bent geen analfabeet, misschien lukt het je ooit een boek te vervaardigen over ons, onze teelballen en de heerlijke strontzooi waar we tot onze oren in zitten!' Waarvan akte.

Uit het Frans vertaald door Hester Tollenaar. Jurgen Maas; € 19,95.

Verberg tekst

De ik-figuur komt in een hospitaal terecht, dat veel weg heeft van een gevangenis. Waarom is onduidelijk en ontslag is niet in zicht. Medisch personeel is nauwelijks aanwezig en slechts enkele medepatiënten, genoemd met een bijnaam, figureren in deze roman. De hoofdpersoon heeft geen verleden op een enkele diffuse jeugdherinnering na en vegeteert in fysieke ontluistering. In meanderende lange zinnen ventileert hij zijn hallucinerende Jeroen Bosch-achtige gedachten. De schrijver en filmmaker (1938-2011) was ooit zelf tbc-patiënt en schreef het boek in 1990. Pas onlangs is het boek herontdekt. Het verwierf het een soort cultstatus en is in meerdere talen vertaald. Sommige critici zien het als een metafoor voor de Marokkaanse politiek. Voor een selecte groep literatuurliefhebbers, die bijvoorbeeld ook van Kafka houdt.